Hiểu Đạo & Sống Đạo

 

Việc Xưng Tội Cần Thiết Ra Sao Trong Đời Sống Kitô Hữu?

Lm. Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn

Xin cha giải thích hai câu hỏi sau đây:
1)  Tại sao cần đi xưng tội?
2)  V́ Chúa nhân từ hay tha thứ, nên có thể xưng măi một tội đuợc không?

Trả lời:

Dù Chúa Kitô đă hoàn tất công cuộc cứu chuộc nhân loại qua khổ h́nh thập giá, nhưng Chúa không biến đổi bản tính con người (human nature) trở lại t́nh trạng nguyên thủy, như bản t́nh của Adam và Eva trước ngày hai người phạm tội v́ bất phục tùng. Hậu quả khốc hại của sự sa ngă này là "tội lỗi và sự chết đă xâm nhập trần gian" như thánh Phaolô đă dạy (Rm 5: 12).

Một hậu quả to lớn khác nữa là họ cũng đánh mất luôn bẩn tính "ngây thơ ban đầu" (original innocence), một t́nh trạng ơn phúc đặc biệt đă giúp họ đứng vững trước mọi nguy cơ của tội lỗi. Nhưng họ phạm tội v́ đă sử dụng ư chí tự do (free will) mà Thiên Chúa đă ban và tôn trọng cho con người sử dụng từ Adam cho đến chúng ta ngày nay. Chính v́ yếu tố có ư chí tự do này mà vấn đề thưởng phạt mới được đặt ra cho con người trước Thiên Chúa là Đấng giầu t́nh thuơng nhưng cũng rất công thẳng khi Người phán xét.

Nói rơ hơn, do hậu quả của tội nguyên tổ, bản tính thiện hảo ban đầu của con người đă bị băng họai nặng nề khiến con người ngày nay trở nên hoàn toàn yếu đuối, dễ sa ngă dù cho đă được tẩy sạch mọi tội một lần qua phép rửa. (x. SGLGHCG, số 1264).

Mặt khác, v́ Thiên Chúa vẫn luôn tôn trọng ư chí tự do của con người nên người ta được hoàn toàn tự do để chọn lựa giữa sự lành và sự dữ bao lâu c̣n sống trên trần thế và trong thân xác có ngày phải chết này. Do đó, con người ngày nay dễ phạm tội v́ bản tính yếu đuối và v́ được tự do chọn lựa sống theo đường lối của Chúa hay theo ư riêng ḿnh.

Đây là thực trạng của con người ngày nay liên quan đến vấn đề tội lỗi. V́ thực trạng này nên không ai có thể dám nói là ḿnh vô tội căn cứ vào lời Chúa sau đây:

"Nếu chúng ta nói là chúng ta không có tội
Chúng ta tự dối ḿnh
Và sự thật không ở trong chúng ta
" (1 Ga 1:8).

Chúa Kitô đă biết rơ sự yếu đuối và khuynh hướng dễ nghiêng chiều về tội lỗi của con người ngày nay, nên trước khi về trời, Chúa đă lập bí tích ḥa giải và trao quyền tha tội cho các Tông Đồ trước tiên và cho Giáo Hội ngày nay:

"Anh em tha tội cho ai, th́ người ấy được tha
Anh em cầm giữ ai th́ người ấy bị cầm giữ
" (Ga 20:23)

Đây là nền tảng của Bí tích ḥa giải mà Giáo Hội cử hành với tư cách là người kế tục sứ mạng của các Thánh Tông Đồ.

Chúa ban Bí tích này để giúp chúng ta được giao ḥa lại với Chúa sau khi đă lỡ phạm tội v́ yếu đuối con người. V́ thế nhận biết tội ḿnh và siêng năng đi xưng tội là việc rất quan trọng không thể thiếu đuợc trong đời sống đức tin của mỗi Kitô hữu.

Nhưng tiếc thay, một thực trạng đáng buồn ở khắp nơi trong Giáo Hội ngày nay là có rất nhiều người không muốn đi xưng tội v́ nhiều lư do.

Trước hết, v́ nhiều người đă mất ư thức, hay không phân biệt rơ thế nào là tội cần phải tránh.

Thí dụ, về điều răn thứ nhất, nhiều người cứ cho là nếu không đi lễ ngày Chúa Nhật, không đoc kinh sáng tối mới có tội, c̣n đi xem bói toán, xin sâm, xin quẻ, tin thầy bùa, thầy tướng số, tin số 9 kiêng số 10 hay 13 v.v... th́ không sao!

Thực ra, trên đây là những h́nh thức vi phạm điều răn thứ nhất dạy ta phải thờ lạy một ḿnh Thiên Chúa và tin tưởng nơi một mịnh Người mà thôi.

Mặt khác, có nhiều người cứ nghĩ là nếu có đâm chém, bắn chết ai th́ mới phạm điều răn thứ năm cấm giết người, Nhưng phá thai, hoặc giúp cho người khác phá thai, uống nhiều rượu mạnh, dùng ma túy, ăn uống quá độ, lái xe quá tốc độ khiến dễ gây tử vong cho ḿnh và cho người khác th́ ít ai biết đó cũng là những điều phạm giới răn thứ năm, nghĩa là có tội nặng (x. SGLGHCG, số 2290).

Cũng lỗi giới răn này là thái độ làm ngơ hay dửng dưng trước sự nghèo đói của người khác trong khi ḿnh có khả năng cứu giúp họ phần nào để xoa dịu nỗi thống khổ của họ. (x. Mt 25: 21-46 dụ ngôn ngày phán xét chung)

Lại nữa, nhiều người cũng cho là không có tội khi cố ư khai gian để hưởng trợ cấp xả hội (welfare, foodstamps) để lấy tiền bồi thường tai nạn xe cộ của bảo hiểm hoặc ly dị giả để huởng trợ cấp single parent, và Medicaid. Đây là những h́nh thức gian lận, lỗi phép công bằng, nghịch điều răn thứ bảy cấm lấy của người khác như Chúa đă nghiêm cấm.

Cũng phạm điều răn này là mọi h́nh thức cờ bạc, cá độ, nhất là tham gia tổ chức các ṣng bài bạc để kiếm tiền.

Sau hết, tội phạm điều răn thứ sáu không đơn thuần ở giới hạn cấm thỏa măn t́nh dục (sexuality) ngoài phạm vi vợ chồng kết hôn hợp pháp trong Giáo Hội (những ai không kết hôn hợp pháp theo giáo lụật th́ ăn ở với nhau sẽ cản trở việc lănh nhận các bí tích ḥa giải và Thánh Thể). Lỗi điều răn thứ sáu c̣n phải kể cả những hành vi kích động t́nh dục như đọc sách báo, hay xem phim ảnh khiêu dâm trên Internet Video, DVD v.v... hoặc làm nghề sản suất sách báo, phim ảnh đồi trụy, nhất là buôn bán phụ nữ cho kỹ nghệ măi dâm hay đứng ra tổ chức các "ổ măi dâm" để đưa nhiều người vào ṿng tội lỗi với mục đích kiếm tiền.

Ngoài lư do không phân biệt ranh giới của tội mà điển h́nh nêu trên, nhiều người ngày nay không đi xưng tội cũng v́ không tin rằng linh mục - dù bất xứng đến đâu theo nhăn quan người đời - vẫn là bí tích của Chúa Kitô khi ngồi ṭa giải tội. Nghĩa là linh mục chỉ nhân danh Chúa Kitô (in persona Christi) chứ không nhân danh chính ḿnh để tha tội cho ai cả. Xin hiểu rơ điều này mỗi khi đi xưng tội.

Mặt khác, nhiều người không xưng tội cũnng v́ không ư thức được đầy đủ những lợi ích thiêng liêng to lớn của bí tích ḥa giải.

Thật vậy, bí tích ḥa giải "giúp ta lấy lại ơn sủng của Thiên Chúa và nối lại t́nh thân thắm thiết với Người. Hiệu quả và mục đích của bí tích là ḥa giải ta với Thiên Chúa. Ai lănh bí tích này với ḷng thống hối ăn năn và chuẩn bị xứng hợp th́ được b́nh an và thanh thản trong tâm hồn cùng vói sự an ủi lớn lao về mặt thiêng liêng. Quả thực, được ḥa giải vói Chúa qua bí tích này mang lại một sự phục sinh thực sự về tinh thần, lấy lại phẩm giá và phúc lành dành cho con cái Thiên Chúa, mà điều quư giá nhất là được sống thân t́nh với Chúa" (x. SGLGHCG, số 1468 ).

Như thế, mỗi khi ta biết ḿnh có tội dù nhẹ, và nhất là tội năng (tội trọng) ta phải mau kíp đi xưng tội, xin ḥa giải với Chúa và với Giáo Hội để được những lợi ích thiêng liêng lớn lao của bí tích này. Cần năng xưng tội dù chỉ có lỗi nhe. Nghĩa là không nhất thiết phải có tội trọng mới cần xưng tội, v́ qua bí tich ḥa giải chúng ta nhận được ơn b́nh an và sức mạnh thiêng liêng để đứng vững trong t́nh thương và ơn sủng của Chúa.

Chúa là t́nh thương, chậm bất b́nh và hay tha thứ. Chúa ban bí tích ḥa giải để giúp ta có cơ may nối lại thân t́nh với Người, sau khi đă lỡ sa phạm tội v́ yếu đuối con người và v́ dịp tội không ngờ. Nhưng cần nói ngay là, Chúa không ban bí tích cho ta lợi dụng ḷng thương xót tha thứ của Người để cứ phạm tội rồi lại đi xưng tội.

Về điểm này, chúng ta hăy nghe lại lời Chúa Giêsu nói với người phụ nữ xuưt bị mấy người Pha-ri-sêu ném đá v́ tội ngoại t́nh như sau:

"Tôi cũng vậy, Tôi không lên án chị đâu. Thôi chị cứ về đi, và từ nay đừng phạm tội nữa" (Ga 8:11)

Rơ ràng chúng ta thấy Chúa nhân từ, tha thứ cho người phụ nữ trên nhưng Chúa không bảo chị: an tâm ra về đi, rồi lần sau có phạm tội nữa th́ trở lại đây Ta tha thứ cho... Ngược lại Chúa nói rơ: "chị về đi và từ nay đừng phạm tội nữa!"

Đây cũng là lời Chúa nói với mỗi người chúng ta liên quan đến bí tích ḥa giải. Chúa biết rơ chúng ta rất yếu đuối trong bản tính nhân loại đă bị băng họai v́ tội Nguyên tổ. Thêm vào đó, là gương xấu của trần gian và dịp rội đầy rẫy quanh ta. Đặc biệt là "ma quỷ, thù địch của anh em, như sư tử gầm thét, rảo quanh t́m mồi cắn xé" (1Pr 5:8).

V́ thế, trước hết chúng ta cần ơn Chúa để đứng vững. Nhưng Chúa cũng mong muốn chúng ta tỏ thiện chí chê ghét tội lỗi và quyết tâm hoán cải nội tâm (internal conversion). Sở dĩ thế, v́ chúng ta có ư chí tự do, một đặc ân Chúa ban và luôn tôn trọng cho ta sử dụng. Do đó, chúng ta phải dùng ư chí tự do này để nói lên ư muốn cải thiện đời sống thiêng liêng ngày một hoàn hảo hơn.

Nếu ta có thiện chí muốn thăng tiến trong đời sống thiêng liêng, nghĩa là muốn sống t́nh thân với Chúa, th́ Chúa sẽ ban ơn nâng đỡ để giúp ta đạt mục đích đó. Ngược lại, nếu ta không nỗ lực muốn đi đường lành, chê ghét tội lỗi, mà cứ sống theo những đ̣i hỏi bất chính của xác thịt, buông theo những quyến rũ của văn hóa sự chết, th́ Chúa cũng chịu thua v́ Người không thể bắt buộc ta phải sống theo thánh ư Người. Nói rơ hơn, nếu ta không nỗ lực để chống trả mọi chước cám dỗ và nương nhờ vào ơn thánh Chúa để đứng vững, mà cứ lấy cớ Chúa nhân từ tha thứ để phạm đi phạm lại một hay nhiều tội th́ chúng ta cần đọc lại lời Chúa nghiêm khắc cảnh cáo sau đây:

"Ta biết các việc ngưoi làm: ngưoi chăng lạnh mà cũng chẳng nóng. Phải chi ngươi lạnh hẳn hay nóng hẳn đi. Nhưng v́ ngươi hâm hâm, chẳng nóng chẳng lạnh, nên Ta sắp mửa ngươi ra khỏi miệng Ta" (Kh 3:15-16)

Nói khác đi, chúng ta không được ỷ lại - hay lợi dụng - ḷng thương xót vô biên của Chúa mà không cố gắng về phần ḿnh để xa tránh tội lỗi. Bí tích ḥa giải chỉ có giá trị và hữu ích cho những ai đă cố ư muốn chừa tội, muốn cố gắng thăng tiến trong đời sống thiêng lêng, nhưng đôi khi c̣n vấp ngă v́ yếu đuối không cố ư.

Mặt khác, Chúa cũng không đ̣i hỏi ta phải hoàn hảo tức khắc. Nguời chỉ mong chờ chúng ta tỏ thiện chí muốn đi đường lành, xa lánh tội lỗi và Chúa sẽ ban ơn giúp sức cho ta được ngày môt trở nên hoàn hảo hơn mà thôi.

Tiến tŕnh hoàn hảo này kéo dài suốt cả cuộc đời mính. Chúa ghét tội lỗi nhưng lại yêu thương, khoan dung kẻ có tội biết ăn năn sám hối. Sám hối v́ tội đă phạm nhưng cũng phải đi kèm với quyết tâm chừa bỏ tội lỗi. Nếu không cố gắng chừa bỏ để cứ phạm tội rồi lại đi xưng tội th́ sẽ không ích ǵ cho sự thăng tiến của đời sống thiêng liêng và không đẹp ḷng Chúa. Cha giải tội có thể từ chối ban bí tích ḥa giải nếu biết rơ một người cứ xưng măi một tội v́ không cố gắng chừa bỏ.

Tóm lại, Chúa ban Bí tích ḥa giải để giúp ta nên thánh, nối lại t́nh thân với Chúa sau khi lỡ sa phạm tội v́ yếu đuối con người. Nhưng không ai đuợc lợi dụng bí tích này để cứ sống t́nh trạng "hâm hâm, không nóng mà cũng chẳng lạnh hẳn" như Chúa đă cảnh cáo.

 

Lm. Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn

* * * * *   * * * * *