Chúng tôi đă tường thuật nhiều chuyện về những trường hợp quỷ ám cũng như quỷ nhập. V́ thế, từ nay chúng ta có thể bác bỏ một số những khẳng định tự nhận là khoa học. Nhưng khẳng định đó cho rằng tin ma quỷ thực sự hiện hữu và hoạt động trong thế giới là một niềm tin sai lầm, mê tín: những khẳng định như thế đă không tồn tại hoài theo thời gian. Chúng ta hăy đưa ra một thí dụ điển h́nh cho thấy cái mà người ta gọi là khoa học đă coi thường những giáo huấn của thần học Công giáo như thế nào. Không ǵ quả quyết hơn như chúng ta sẽ thấy, nhưng theo thiển ư của chúng tôi, th́ cũng không có ǵ hẹp ḥi và sai lầm hơn.

Năm 1884, bác sĩ Legué đă xuất bản một cuốn sách nhan đề Urbain Grandier et les possedés de Loudun (Urbain Grandier và những người bị quỷ nhập ở Loudun). Tác giả đă kiên quyết tuyên bố không ngần ngại rằng:

"Khoa học ngày nay đă cởi bỏ cái ách của Thần học. Để giải thích sự vật, khoa học không cần phải nại đến ảnh hưởng của ma quỷ hay thần thánh. Từ lâu các nhà bác học nổi tiếng đă nghiên cứu những bệnh thần kinh kỳ dị mà ngày xưa được coi là những bệnh siêu nhiên. Nhờ công việc của họ, nhờ những ảnh hưởng tốt đẹp mà họ đă để lại cho những nghiên cứu hiện đại, nên Satan, một hữu thể tưởng tượng, đă hoàn toàn biến mất. Chắc chắn nó đă nhường chỗ cho một thực tại khoa học. Cũng như tất cả những bệnh nhân khác, những người bị chứng điên loạn đều thuộc quyền giải quyết của các y sĩ, chứ không thuộc quyền giải quyết của các linh mục hay của các tu sĩ trừ tà nữa" (Trích trong Satan dans la Cité của M. de la Bigne de Villeneuve, Paris, s.d., p.50).

Những ư kiến của bác sĩ Legué không c̣n là ư kiến của tất cả các y sĩ nữa. Gần chúng ta hơn rất nhiều có giáo sư Jean Lhermitte, một bác sĩ tâm thần nổi tiếng, vừa mới qua đời (tháng 2-1959), đă phát biểu theo một tinh thần khác hẳn, trong tạp chí Ecclesia tháng 10-1954 dưới một nhan đề rất gợi ư: Người bị quỷ nhập có phải là người điên không?

Chính ông đă viết một cách khẳng định:

"Tinh thần phê b́nh và khoa học đă làm tan biến nhiều đám mây, đă phá đổ nhiều huyền thoại, tuy vậy, thế giới hiện nay vẫn c̣n một con số đáng kể những người bị quỷ nhập. Tôi quả quyết điều này dựa trên kinh nghiệm cá nhân và lâu năm của tôi".

Vậy, chúng ta có thể tin rằng ma quỷ hiện hữu, ám ảnh quấy nhiễu con người, tin vào hiện tượng quỷ nhập, mà không sợ mâu thuẫn với khoa học, dẫu là thứ khoa học có những đ̣i hỏi nghiêm khắc nhất.

Đối với người Công giáo, Satan là một hữu thể có ngă vị (il est Quelqu'un). Satan không phải là một ư niệm trừu tượng, một sản phẩm của trí tưởng tượng, một nhân vật hư cấu, hay một tên xảo quyệt chỉ có trong tiểu thuyết. Satan cũng không phải là một danh hiệu trong huyền thoại được đặt ra do sự dốt nát về những chứng bệnh thần kinh chỉ thuộc phạm vi chữa trị của y học, không liên quan ǵ tới thần học cả.

Nhưng chúng ta đừng quên điều này, những sự kiện chúng tôi đă tŕnh bày không phải là điều cốt yếu trong hành động của ma quỷ nơi con người. Người ta có thể so sánh những sự kiện về quỷ nhập với những biểu hiện tương tự nhưng theo chiều hướng ngược lại, như những lần hiện ra của Đức Trinh Nữ hay của các thánh. Sở dĩ có những cuộc hiện ra này là để đánh động tinh thần con người, và để đức tin của các tín hữu thêm sống động. Nhưng điều vô cùng quan trọng hơn là tác động của Thiên Chúa, của Đức Trinh Nữ và của các Thánh trên con người bằng ân sủng, một cách thân mật, sâu xa, hằng ngày hay nói đúng hơn là không ngừng.

Cũng vậy, việc Satan hiện diện và hoạt động trong các thể chế, phong tục, trong đời sống của con người - cá nhân, gia đ́nh, quốc gia, cũng như quốc tế - như chúng tôi đang cố gắng mô tả, là một cái ǵ rộng răi hơn nhiều, nghiêm trọng hơn nhiều, và đáng sợ hơn nhiều đối với tất cả chúng ta. Một phụ nữ đáng thương bị quỷ nhập, bị Satan điều khiển, bị hành hạ bằng đủ mọi h́nh thức thô lỗ nhất như chúng ta đă thấy, thật là tội nghiệp cho chị, đồng thời gây một ấn tượng mạnh đối với chúng ta. Nhưng một sự kiện khác c̣n khủng khiếp hơn gấp trăm ngàn lần, đó là toàn thể các quốc gia trên thế giới, một cách nào đó, đang sống dưới ách của ma quỷ, tới mức độ có thể nói là bị chứng quỷ nhập tập thể, dường như đó là những ǵ đang xảy ra dưới mắt chúng ta. Và hậu quả của sự việc này thật là kinh khủng.

Tác giả: Gm. Cristiani