Bài Giảng Thứ Tư Lễ Tro

Lm. GB Nguyễn Đình Hoàng

 

Hôm nay ngày thứ Tư Lễ Tro, khởi đầu hành trình 40 ngày Mùa Chay, với việc xức tro trên đầu - nghi thức xức tro bắt nguồn từ truyền thống xa xưa của thánh kinh và của dân Do Thái.  Trong Cựu Ước, mỗi khi để tỏ lòng ăn năn sám hối, thì người Do Thái thường xức tro trên đầu, ngồi trên đống tro, và mặc áo vải thô hoặc xé áo ra.  Việc xức tro và xé áo nói lên sự buồn phiền đau đớn vì đã phạm nhiều tội lỗi, nhất là tội phạm đến Chúa.  Tội nhân tự nhận mình không xứng đáng được kính trọng, chỉ xứng đáng với tro bụi dơ bẩn, với áo rách tồi tàn, đáng bị khinh miệt, bị chà đạp như cát bụi bên đường.

 

Nghi thức xức tro cũng giúp con người ý thức thân phận mong manh và giới hạn của mình. Con người được dựng nên từ bụi đất, và rồi cũng sẽ trở về với đất bụi.  Lời Chúa được sách Sáng Thế ghi lại "Hãy nhớ ngươi được tạo dựng từ bụi tro, và sẽ trở về với bụi tro".  Đó là lời Thiên Chúa đã phán với Ađam và Evà sau khi hai ông bà đã ăn trái cấm.  Đó cũng là lời Chúa nói với từng người khi chúng ta bước lên đây để nhận một ít tro xức lên đầu.

 

Vì thế, việc xức tro và xé áo cũng làm cho chúng ta ý thức  về thân phận con người: đời người ngắn ngủi, mỏng manh, chóng tàn.  Qua việc xức tro và xé áo đó, nó gói gém một sứ điệp, và một ý nghĩa rất sâu xa.  Trong bài đọc 1, tiên tri Grô-en kêu gọi chúng ta: Hãy xé lòng chứ đừng xé áo.

 

Và bài Tin Mừng hôm nay mời gọi chúng ta hãy thật sự trở về với Chúa, để một mình ta đối diện với Chúa, ở đó chỉ có Thiên Chúa "Đấng thấu suốt những gì bí bẩn sẽ trả công cho con".  Chỉ có Thiên Chúa mới thấu suốt được cõi lòng của con người.  Vì thế, một thái độ phô trương, tự đắc trong khi làm việc lành, là không phù hợp với tinh thần Tin Mừng.  Một bộ mặt rầu rỉ, thiểu não, ủ dột khi ăn chay không phù hợp với tinh thần của Chúa. Một kiểu cầu nguyện cốt để phô trương cho thiên hạ xem thấy, và che đậy một tâm hồn bất chính và tự cao tự đắc, cũng hoàn toàn ngược lại với tinh hoa và cốt lõi của đạo Chúa. 

 

Thật vậy, nghi thức bên ngoài cần phải được diễn tả được cái tâm tình bên trong thì việc cử hành nghi thức mới có ích lợi.  Việc xé áo sẽ trở thành giả dối nếu tâm hồn mỗi chúng ta không tan nát vì hối hận cho tội lỗi.  Cũng vậy, việc xức tro sẽ là vô ích nếu trong lòng ta không dâng lên tâm tình sám hối.  Sẽ chỉ là những giọt nước mắt trên sân khấu hay giọt nước mắt giả dối nếu chúng ta không thật sự khóc cho chính tội lỗi, những những tính hư nết xấu của mình.

 

Vì thế, xức tro trên đầu không quan trọng bằng xức tro trong tâm hồn.  Hôm nay ngày thứ tư Lễ Tro, Giáo Hội mời gọi mỗi người chúng ta - hãy xức tro vào tâm hồn của mình, phải làm cho tâm hồm mình - xót xa, đau đớn, hối hận vì tội lỗi.  Vì thế, ta hãy xức tro vào thói kiêu căng để nó biết hạ mình xuống trong khiêm nhường bé nhỏ.  Ta hãy xức tro vào thói phô trương để nó biết chìm vào âm thầm khiêm hạ.  Ta hãy xức tro vào thói hận thù ghen ghét để nó đau đớn vì đã không biết yêu thương.  Ta hãy biết xức tro vào những mối chia rẽ bất hoà để tẩy sạch vết thương, hàn gắn tình hiệp nhất.  Ta hãy xức tro vào tính ích kỷ, nhỏ nhen của ta, để nó biết mở ra chia sẻ với anh chị em chung quanh. Ta hãy xức tro vào thói lười biếng, thiếu trách nhiệm, để nó tỉnh thức mà chăm lo việc đạo đức, chăm lo việc phục vụ. 

 

Xé áo chẳng có ích lợi gì nếu ta không dám xé lòng ra., bởi vì lòng và tâm hồn của mỗi người chúng ta bấy lâu nay đã gắn bó với tội lỗi.  Tội lỗi, tính hư nết nấu, nó đã ăn sâu, nó đã bám víu, đã dính chặt, và đã trở thành một phần của tâm hồn ta.  Vì thế muốn dứt lìa tội lỗi, muốn đoạn tuyệt với tính hư nết xấu, muốn tránh xa các đam mê, thì ta phải xé nó ra.  Ta hãy xé lòng ta ra khỏi những đam mê dục vọng bất chính.  Ta hãy xé lòng ra khỏi cái thói tham lam tiền bạc, khỏi thói ham mê ăn uống, rượu chè, cờ bạc.  Ta hãy xé lòng ta ra khỏi thói tự mãn, tự tôn, kiêu căng, ích kỷ, rồi những nhỏ mọn, những tự ái, những giận hờn ghen ghét.  Ta hãy xé lòng ta khỏi những gian dối và thiếu thành thật.  Những thứ đó nó đã trở thành thiết thân, và đã gắn chặt vào đời ta.  Giờ đây phải xé nó ra: đau đớn lắm, ray rứt lắm, tổn thương lắm, và khó chịu lắm chứ.  Đâu có dễ gì để mỗi người chúng ta làm được đều đó.  Có thể với sức và thiện chí của ta, khó để ta thực hiện; vì thì ta cũng phải cần ơn thánh của Chúa.  Và khi ta đã cắt bỏ được hết những thứ độc hại đó, thì chắc chắn tâm hồn của mỗi người chúng ta sẽ được nhẹ nhàng, sẽ được thanh thản, sẽ được bình an.  Và cuộc sống của gia đình ta, bạn bè của ta cũng được an vui và hạnh phúc.  Lúc đó thì ơn thánh của Chúa sẽ đổ đầy tâm hồn của mỗi người chúng ta.

 

Hôm nay trong ngày khởi đầu mùa chay, chúng ta cùng cầu xin Chúa ban cho mỗi người chúng ta sức mạnh, nghị lực, và lòng can đảm để chúng ta có thể: dám xé lòng mình - dám trở về với tâm hồn của mình, để ta sắp xếp lại mọi thứ cho thật gọn gàng, ngăn nắp, cho dù phải đau đớn, phải khó chịu; nhờ đó mà cuộc sống của ta và của gia đình ta sẽ được đổi mới, được trở nên tốt lành, thánh thiện; và nhất là ta có thể lãnh nhận ơn thánh của Chúa, và nhất là lãnh nhận hồng ân cứu độ, mà Chúa Kitô sẽ thực hiện cho mỗi người chúng ta trong Lễ Phục Sinh. 

Lm. GB Nguyễn Đình Hoàng

* * * * *   * * * *